Twijfel over de juiste spelling
Veel mensen twijfelen bij het schrijven van werkwoorden over de juiste spelling. Een veelvoorkomende twijfel betreft de vormen 'schildert' en 'schilderd'. Welke is correct en waarom? In dit artikel leggen we je precies uit hoe het zit, zodat je nooit meer de verkeerde spelling gebruikt.
Werkwoordvervoeging in het Nederlands
De stam en vervoeging
Om te begrijpen waarom het 'schildert' moet zijn en niet 'schilderd', is het belangrijk om te kijken naar de regels van de Nederlandse werkwoordspelling. Het werkwoord 'schilderen' heeft als stam 'schilder'. Wanneer we dit werkwoord vervoegen in de tegenwoordige tijd bij de tweede of derde persoon enkelvoud, voegen we een -t toe: jij schildert en hij/zij schildert.
Waarom geen 'schilderd'?
'Schilderd' lijkt logisch als je het bekijkt vanuit de uitspraak, omdat de d-klank eraan wordt toegevoegd. Maar deze vorm is incorrect in de tegenwoordige tijd. De d komt uitsluitend voor bij werkwoorden in de verleden tijd van sommige sterke werkwoorden of bij een voltooid deelwoord als deze eindigt op een -d. 'Schilderen' is een zwak werkwoord, en daarom gebruiken we in de tegenwoordige tijd enkel de stam plus een -t als het onderwerp 'jij', 'hij', 'zij' of een zelfstandig naamwoord in het enkelvoud is.
Verleden tijd en voltooid deelwoord
Hoe zit het dan met 'geschilderd'?
De vorm 'geschilderd' is wel correct, maar dit is de voltooid deelwoordvorm van het werkwoord schilderen. Je gebruikt deze vorm bijvoorbeeld in de zin: "Hij heeft de kamer geschilderd." Hier zie je dat het voltooid deelwoord eindigt op een -d, maar dit heeft niets te maken met de tegenwoordige tijdsvorm waarbij je 'schildert' gebruikt.
Een handige ezelsbrug
Gebruik het kofschip
Als je twijfelt over de juiste uitgang van een voltooid deelwoord, kun je het ezelsbruggetje van het 't kofschip gebruiken. Bij werkwoorden waarbij de stam eindigt op een van de medeklinkers uit 't kofschip (t, k, f, s, ch of p), komt er een -t bij het voltooid deelwoord. Als dat niet het geval is, zoals bij schilderen waarvan de stam eindigt op een -r, dan gebruik je een -d: geschilderd. Maar let op: dit heeft niets te maken met de tegenwoordige tijdsvorm 'schildert'.
Voorbeelden en fouten vermijden
Correcte zinnen
Een paar voorbeelden ter verduidelijking. Je schrijft: "Zij schildert een prachtig landschap." of "Wanneer hij tijd heeft, schildert hij graag." In beide gevallen gebruik je de juiste vorm van het werkwoord in de tegenwoordige tijd. Vermijd zinnen als "Zij schilderd een prachtig landschap." want dit is grammaticaal incorrect.
Tot slot: vertrouw op de regels
Samenvattend: gebruik 'schildert' in de tegenwoordige tijd wanneer je over 'jij', 'hij', 'zij' of een enkelvoudig onderwerp spreekt. De vorm 'schilderd' bestaat niet binnen de tegenwoordige tijd en moet dus vermeden worden. Door de regels van de werkwoordvervoeging te begrijpen en toe te passen, schrijf je foutloos Nederlands.
